Հատուկ նախաձեռնություններ և մրցանակներ
Եվրոպայի մշակութային և տեսալսողական հատվածների տեսանելիությունը բարձրացնելու համար Եվրոպական հանձնաժողովը աջակցում է մի շարք գործողությունների, նախաձեռնությունների և մրցանակների իրականացմանը: Դրանք նախագծված են՝ ևս մեկ անգամ պարգևատրելու ձեռքբերումները, կարևորելու գերազանցությունը և բարձրացնելու Եվրոպայի մշակույթի և ժառանգության մասին իրազեկությունը:
Եվրոպական ժառանգության պիտակը (European Heritage Label) 2013 թվականից ի վեր ընդգծում է այն կարևորագույն հանգրվանները, որոնք ձևավորել են Եվրոպայի պատմությունը՝ սկսած քաղաքակրթության առաջին քայլերից մինչև ժամանակակից Եվրոպայի կայացումը։ Եվրոպական ժառանգության պիտակները կարելի է ուսումնասիրել անհատապես կամ ցանցային ձևաչափով, ինչը հնարավորություն է տալիս խորապես գնահատել Եվրոպայի մշակութային և պատմական ժառանգության ընդգրկունությունը։ Երկու տարին մեկ անգամ, մասնակից երկրները նախապես ընտրում են առավելագույնը երկու վայրեր՝ ազգային մակարդակով, որոնք ներկայացվում են վերջնական գնահատման։
Եվրոպական ժառանգության նշան ստացած վայրերի ցանկը ներկայացված է այստեղ:
📄 Եվրոպական ժառանգության պիտակ ստացած վայրերի ցանկը հասանելի է այստեղ:
Եվրոպայի մշակութային մայրաքաղաք
Եվրոպայի մշակութային մայրաքաղաքների նախաձեռնության նպատակն է՝
-
գնահատել Եվրոպայի մշակութային բազմազանությունն ու հարստությունը,
-
նշել այն մշակութային առանձնահատկությունները, որոնք միավորում են եվրոպացիներին,
-
խորացնել քաղաքացիների մեջ ընդհանուր մշակութային տարածքին պատկանելու զգացումը,
-
առաջմղել մշակույթի դերը քաղաքների զարգացման գործընթացում։
Բացի այդ, փորձը ցույց է տվել, որ նախաձեռնությունն նաև նպաստում է քաղաքների վերակենդանացմանը, բարձրացնում է քաղաքների միջազգային տեսանելիությունը, բարելավում է քաղաքի կերպարը տեղաբնակների աչքում, նոր լիցք է հաղորդում քաղաքի մշակութային կյանքին, խթանում է զբոսաշրջությունը։
Մշակութային մայրաքաղաքների ընտրությունը ԵՄ անդամ պետություններում. մշակութային մայրաքաղաքների ստատուսի ստացման համար յուրաքանչյուր շահառու երկիր վեց տարի առաջ հայտարարում է բաց մրցույթ, հիմնականում մշակույթի նախարարության միջոցով։ Հետաքրքրված քաղաքներն այնուհետև ներկայացնում են հայտադիմում, որից հետո ստացված դիմումները գնահատվում են անկախ մշակութային փորձագետների հանձնաժողովի կողմից՝ նախապես սահմանված չափանիշների հիման վրա։ Առանձնացվում է առաջին փուլով անցած քաղաքների ցուցակ, որից հետո այդ քաղաքները հրավիրվում են ներկայացնելու իրենց առաջարկներն՝ ավելի մանրամասն։ Վերջին փուլում հանձնաժողովը առաջարկում է մեկ քաղաք յուրաքանչյուր հյուրընկալող երկրից, որն էլ պաշտոնապես ստանում է Եվրոպայի մշակութային մայրաքաղաք կոչումը։
Քաղաքները ստանում են մշակութային մայրաքաղաքի կարգավիճակը՝ ընտրության տարուց չորս տարի առաջ՝ ապահովելու նախապատրաստական և ծրագրավորման աշխատանքների պատշաճ ընթացքը։ Այս ընթացքում հանձնաժողովը, ԵՄ հանձնաժողովի աջակցությամբ, հետևում է աշխատանքներին, տրամադրում խորհրդատվություն և գնահատում քաղաքի պատրաստվածությունը։ Մելինա Մերկուրիի մրցանակը (այժմ՝ կազմում է €1.5 մլն) տրամադրվում է գնահատման արդյունքների հիման վրա՝ ծրագրի ավարտին։
Եվրոպայի մշակութային մայրաքաղաքների նախաձեռնության մասին առավել մանրամասներ ներկայացված է այստեղ:
Եվրոպական ժառանգության օրերը ամենաշատը նշվող և ժողովրդին ուղղված մշակութային նախաձեռնությունն է, որը միավորում է Եվրոպայի տարբեր երկրներում ապրող մարդկանց։ Նախաձեռնությունը մեկնարկել է 1985 թվականին Եվրոպայի խորհրդի կողմից, իսկ 1999 թվականից՝ նրան միացել է նաև Եվրոպական Միությունը՝ ստեղծելով համատեղ ծրագիր, որը գործում է մինչ այսօր։ Ծրագիրն ամեն տարի ներգրավում է մինչև 20 միլիոն այցելու, և կարելի է ենթադրել, որ այն ամենաարժեքավոր մշակութային նախաձեռնությունն է Եվրոպայում:
Եվրոպական ժառանգության օրերն անցկացվում են ամեն տարի՝ սեպտեմբեր ամսին, և հաճախ հայտնի են որպես Ժառանգության բաց դռների օրեր։ Միջոցառումները կազմակերպվում են այն երկրներում, որոնք միացել են Եվրոպական մշակութային կոնվենցիային։ Տվյալ ժամանակահատվածում բազմաթիվ հուշարձաններ և մշակութային օբյեկտներ բացում են իրենց դռները՝ հնարավորություն տալով քաղաքացիներին անվճար այցելել և ճանաչել իրենց ընդհանուր մշակութային ժառանգությունը։ Միջոցառումների նպատակն է խթանել քաղաքացիների մասնակցությունը ժառանգության պահպանման և զարգացման գործում՝ ներկայիս ու գալիք սերունդների համար։
Մանրամասները ներկայացված են այստեղ:
Եվրոպական միության գրական մրցանակ
Եվրոպական միության գրականության մրցանակը (EUPL) ամենամյա նախաձեռնություն է, որի նպատակն է ճանաչել Եվրոպայի լավագույն սկսնակ գրողներին։ Մրցանակը հիմնադրվել է Եվրոպական հանձնաժողովի կողմից՝ 2009 թվականին, և բաց է «Ստեղծագործ Եվրոպա» ծրագրին մասնակցող երկրների համար։ Մրցանակաբաշխությունն իրականացվում է միավորող կոնսորցիումի կողմից, որը ներառում է՝ Գրավաճառների եվրոպական ֆեդերացիան, Եվրոպական գրողների խորհուրդը և Եվրոպական հրատարակիչների Ֆեդերացիան։
Մրցանակի հիմնական նպատակներն են՝
-
Ընդգծել ժամանակակից եվրոպական գրականության ստեղծարարությունն ու բազմազանությունը,
-
Խթանել եվրոպական գրականության լայն տարածումը,
-
Աջակցել գրքերի վաճառքին,
-
Խրախուսել ոչ ազգային (թարգմանված) գրականության հրատարակումը, վաճառքը և ընթերցանությունը։
Ամեն տարի մասնակից երկրների մեկ երրորդը ազգային ժյուրիների միջոցով առաջադրում են իրենց հեղինակներին (կոնսորցիումի վարչական համակարգման ներքո)։ Այս մեխանիզմը երաշխավորում է, որ յուրաքանչյուր երկիր և լեզու ներկայացված կլինի յուրաքանչյուր երեք տարվա ընթացքում։ Այնուհետև եվրոպական ժյուրին, հիմք ընդունելով Եվրոպական հանձնաժողովի սահմանած չափորոշիչները, ընտրում է մեկ թեկնածու յուրաքանչյուր երկրից։ Մանրամասն տեղեկությունների համար կարող եք այցելել Եվրոպական միության գրական մրցանակի պաշտոնական կայքէջը։
Եվրոպական միության մշակութային ժառանգության մրցանակ (Europa Nostra)
Եվրոպական ժառանգության մրցանակներ / Europa Nostra մրցանակներ-ը հիմնադրվել են Եվրոպական հանձնաժողովի կողմից 2002 թվականին և այդ ժամանակից ի վեր իրականացվում են Europa Nostra կազմակերպության հետ գործընկերությամբ։ Մրցանակները ֆինանսավորվում են Եվրոպական Միության Ստեղծագործ Եվրոպա ծրագրի միջոցով։ Ստեղծագործ Եվրոպա ծրագրին ասոցացված երկրները ևս կարող են ստանալ Եվրոպական ժառանգության / Europa Nostra մրցանակներ։
Եվրոպայի մշակութային ոլորտի ակնառու ճարտարապետները, արհեստագործները, մշակութային ժառանգության փորձագետները, մասնագետները և կամավորները, պետական և մասնավոր հաստատությունների և տեղական համայնքների ներկայացուցիչները հնարավորություն ունեն դիմել և արժանանալ «Եվրոպական ժառանգության» մրցանակի՝ իրենց նվաճումների համար: Մրցանակակիրները բացի պարգևներից, ստանում են նաև մի շարք առավելություններ՝ ազգային, միջազգային ազդեցություն, այցելուների թվի աճ և ֆինանսավորման ավելացում: Դիմումները բացվում են յուրաքանչյուր տարի: Մանրամասները և դիմելու կարգը հասանելի է այստեղ:
Եվրոպական միության մրցանակ ժամանակակից ճարտարապետության համար (Mies van der Rohe)
Եվրոպական միության մրցանակը ժամանակակից ճարտարապետության համար երկամյա մրցանակաբաշխություն է, որը համաֆինանսավորվում է «Ստեղծագործ Եվրոպա» ծրագրի և Միս վան դեր Ռոեի հիմնադրամի կողմից։ Մրցանակը նպատակ ունի ճանաչել և պարգևատրել ճարտարապետական ոլորտում առանձնացած և նորարարական աշխատանքները։
Մրցանակաբաշխությանը լրացուցիչ կցվում է հատուկ հիշատակում՝ «Սկսնակ ճարտարապետ» անվանակարգը, որը շնորհվում է բացառիկ ճարտարապետական ստեղծագործության համար։ Մրցանակը համատեղ կազմակերպվում է Եվրոպական հանձնաժողովի և Բարսելոնայում հիմնված Միս վան դեր Ռոեի հիմնադրամի կողմից՝ 15 ճարտարապետական հաստատությունների ցանցի և 31 երկրի փորձագետներից կազմված հանձնաժողովի աջակցությամբ։ Գլխավոր մրցանակը կազմում է 60,000 եվրո, իսկ հատուկ հիշատակումը՝ 20,000 եվրո։ Պարգևատրվում են այն աշխատանքները, որոնք առանձնանում են իրենց գաղափարական խորությամբ, նորարարությամբ և շինարարական մեթոդների բարձր որակով։ Հաղթողները ստանում են նաև քանդակ՝ Միս վան դեր Ռոեի Բարսելոնայի տաղավարի խորհրդանիշով։ Մրցանակի նպատակը ճարտարապետության ոլորտում գերազանցության ճանաչման և արժևորման խթանումն է։ Մրցանակի և հատուկ հիշատակումի վերաբերյալ առավել մանրամասն տեղեկություններ, ինչպես նաև նախորդ տարիների հաղթողների ցանկը, հասանելի են մրցանակի պաշտոնական կայքում։
Music Moves Europe Talent Award մրցանակաբաշխությունը Եվրոպական միության ժամանակակից երաժշտության մրցանակն է, որը շարունակությունն է European Border Breakers Awards (EBBA) մրցանակի։ Այն կոչված է գնահատելու և խթանելու այն սկսնակ արտիստներին, որոնք ներկայացնում են այօրվա և վաղվա եվրոպական երաժշտական հնչողությունը։
24 բացառիկ արտիստ առաջադրվում են Music Moves Europe Talent Awards մրցանակաբաշխության համար։ Միջազգային ժյուրին ընտրում է յուրաքանչյուր հետևյալ վեց ժանրից երկու հաղթող՝ փոփ (pop), ռոք (rock), էլեկտրոնային (electronic), R&B / urban, հիփ-հոփ / ռեփ (hip-hop / rap), երգիչ-երգահան (singer/songwriter): 12 հաղթող արտիստները ստանում են՝ համերգային ելույթ Նիդերլանդների Գրոնինգեն քաղաքում՝ ESNS փառատոնի շրջանակում, անհատականացված վերապատրաստման ծրագիր, ֆինանսական աջակցություն շրջագայության և գովազդի համար: Բոլոր հաղթողները նաև մասնակցում են հանրային ընտրությամբ մրցանակի համար պայքարին, որի հաղթողը հայտարարվում է մրցանակաբաշխության ժամանակ՝ ESNS փառատոնի ընթացքում։
Մրցանակաբաշխությունը կազմակերպվում է ESNS (Eurosonic)-ի և Reeperbahn Festival-ի կողմից՝ համագործակցելով հետևյալ կազմակերպությունների հետ՝ Yourope, IMPALA, IMMF, Liveurope, Live DMA, EMEE, Digital Music Europe (DME), և Եվրոպական հեռարձակողների միություն (EBU)։ Մրցանակաբաշխությունը իրականացվում է սերտ համագործակցությամբ Եվրոպական հանձնաժողովի հետ և համաֆինանսավորվում է Ստեղծագործ Եվրոպա ծրագրի շրջանակում։
Մրցանակաբաշխության մասին առավել մանրամասն տեղեկություններ հասանելի են այստեղ: